Dünyaca ünlü İskoç tekstil markası Harris Tweed, geleneksel dokuma makinelerine yeni bir soluk getirmek amacıyla endüstriyel 3D baskı teknolojisinden yararlanıyor. Bu yenilik, zanaatın önümüzdeki yıllarda da devam etmesini sağlamak için önemli bir adım olarak görülüyor.
Geleneksel Zanaat ve Zorlukları
Harris Tweed, yalnızca Outer Hebrides’teki dokumacıların evlerinde elle dokunabilen bir kumaş olarak, nesiller boyunca aktarılan bir zanaatı korumaktadır. Ancak, tezgahların karmaşık tasarımı nedeniyle yedek parçaların temin edilmesi altı aya kadar sürebiliyor. Bu durum, dokumacıları genellikle diğer zanaatkarlardan parça ödünç almaya veya tezgahlarını çalışır durumda tutmak için kendilerinin değiştirmeye zorlamakta.
Yenilikçi Çözüm
Harris Tweed Loom Spares Co., Strathclyde Üniversitesi ve Yüksek Değerli Üretim (HVM) Catapult’un bir parçası olan Ulusal Üretim Enstitüsü İskoçya (NMIS) ile iş birliği yaparak, 3D yazdırılmış parçaları içeren yeni bir tezgah montaj tasarımı geliştirdi. NMIS’in Renfrewshire’daki Dijital Fabrikasındaki mühendisler, dayanıklı ve yüksek kaliteli dokuma tezgahı bileşenleri üretmek için çeşitli malzemeleri test etti. Daha önce yedi ayrı parçadan oluşan bir ana montaj, güçlü kompozit malzeme kullanılarak sadece üç eklemeli üretim bileşenine dönüştürüldü. Yeni 3D yazdırılmış versiyon, orijinaline göre %99 daha az maliyetli ve düşük maliyetli bir masaüstü makine ile yerel olarak iki saat içinde üretilebiliyor.
Dokumacıların Deneyimleri
Dokumacılar, tezgahlarını çalışır durumda tutmadaki becerileriyle tanınmaktadır. Örneğin, John Bennie, tezgahının performansını artırmak için bir Ford Ka’dan volanı yeniden kullanarak modifiye etmiştir. John, “Tezgahın hayati bir parçası bozulduğunda, üretim haftalarca durabilir ve bu son derece sinir bozucudur. Tezgahın sorunsuz çalışmasını sağlamak çok önemlidir. Yeni 3D baskılı montajı deneyen ilk kişilerden biri olmak harika. İhtiyacımız olanı, ihtiyaç duyduğumuz anda alabilme yeteneği büyük bir fark yaratacak,” dedi.
Geleceğe Yönelik Vizyon
Harris Tweed kumaşı, dünya genelinde 60’tan fazla ülkeye ihraç ediliyor ve Dior, Ralph Lauren, Vivienne Westwood gibi moda devleri tarafından tercih ediliyor. Harris Tweed Authority’de operasyon müdürü Kelly McDonald, “Zanaatkarlığımız ve geleneğimizle gurur duyuyoruz, ancak endüstrimizin gelecek nesiller için güçlü kalması için inovasyonun hayati önem taşıdığını biliyoruz. NMIS ile çalışmak, Harris Tweed® üretimi için kritik öneme sahip tezgahların geleceğe hazırlanmasında önemli bir adımdır,” dedi.
Projenin Süreci ve Hedefleri
Projenin ilk aşaması tamamlanmış olsa da, dokumacılar yeni parçaları test etmeye ve geliştirmeye devam ediyor. Her bir tezgah zamanla ayrı ayrı modifiye edildiğinden, evrensel bileşenler geliştirmek hala bir zorluk. Nihai hedef, geleneksel dokuma sürecinin bütünlüğünü korurken, kolayca takılabilen uyarlanabilir parçalar yaratmaktır.
NMIS Dijital Fabrikası’nda araştırma ve geliştirme mühendisi Andrew Bjonnes, “Bu proje, modern üretimin geleneksel endüstrileri nasıl canlandırabileceğini ve değerli miras becerilerinin korunmasına nasıl yardımcı olabileceğini gösteriyor. Katkı maddesi üretimiyle, kendi kendine yeterliliği teşvik ediyor ve dokumacılara tezgahlarını çalışır durumda tutmaları için akıllı, uygun maliyetli bir yol sunuyoruz,” dedi. Bu proje, dokumacıların ekipman arızaları konusunda endişelenmek yerine zanaatlerine odaklanmalarını sağlamakta önemli bir rol oynamaktadır.
