Sanayide enerji verimliliği çalışmaları, Türkiye’de 2009 yılından itibaren önemli ölçüde tasarruf sağladı. Bu dönemde gerçekleştirilen projeler sayesinde 2,8 milyar lira ekonomik kazanç elde edilirken, 594 bin ton karbondioksit eşdeğeri emisyon engellendi. Enerji Verimliliği Derneği‘nin verilerine göre, Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) kapsamında bugüne kadar 665 projeye destek sağlanarak yaklaşık 535 milyon lira hibe verildi.
Geçtiğimiz yıl ise 137 projeye yaklaşık 80 milyon lira hibe verilmesiyle toplamda 318 milyon liralık yatırım hayata geçirildi ve bunun sonucunda 542 milyon lira tasarruf sağlandı. Bu projeler, işletmelerin enerji tüketimlerini azaltarak maliyetlerini düşürmelerine ve daha rekabetçi bir yapıya kavuşmalarına katkı sağlıyor. Aynı zamanda bu teşviklerin ülkenin enerji verimliliği hedeflerine ulaşmasında kritik bir rol oynadığı belirtiliyor.
Yeni Teşvik Düzenlemeleri
Enerji Verimliliği Derneği Başkanı Ahmet Erdem, enerji verimliliği yatırımlarının sadece enerjide dışa bağımlılığı azaltmakla kalmayıp, ekonomik büyümeye, istihdama ve sanayicilerin rekabet gücüne de katkı sağladığını belirtti.Erdem, 2024 yılında gerçekleştirilen mevzuat düzenlemeleriyle teşvik programlarının kapsamının genişletildiğini belirterek, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yürütülen VAP ve Gönüllü Anlaşma teşvik programlarının, arz güvenliğini güçlendiren, çevreyi koruyan ve emisyon azaltımını destekleyen yatırımlara öncelik verdiğini ifade etti.
2024 düzenlemeleriyle, VAP kapsamında proje başına sağlanan destekler 1,5 milyon liradan 15 milyon liraya yükseltildi. Enerji faturalarına yönelik desteklerdeki üst sınır ise 1 milyon liradan 10 milyon liraya çıkarıldı. Erdem, 1 Ocak 2025 itibarıyla bu teşviklerin yeniden değerleme oranıyla artırılacağını ve VAP projelerine 21,6 milyon lira, enerji faturası desteklerine ise 14,4 milyon lira tahsis edileceğini belirtti.
Erdem, bu kapsamda yapılan düzenlemelerin tüm sektörlere başvuru imkanı sunduğunu vurguladı ve şu detayları paylaştı: “VAP teşvikleri, fan, pompa, kazan, fırın gibi enerji tüketen ekipmanların daha verimli hale getirilmesini destekliyor. Ayrıca süreçlerin optimize edilmesi, ısıtma ve soğutma sistemlerinin iyileştirilmesi, atık enerjinin geri kazanımı ve yenilenebilir enerji yatırımlarının yüzde 30’unun hibeyle desteklenmesi sağlanıyor. Bugüne kadar VAP programıyla toplamda 665 projeye destek verildi ve sanayicilere yapılan yatırımlarla yılda 2,8 milyar lira tasarruf sağlanırken 594 bin ton karbondioksit eşdeğeri emisyonun önüne geçildi.”