Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sanayide yeşil dönüşümü başlatan ‘Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği’ni yayımladı. 1 Aralık 2025 tarihinde yürürlüğe girecek olan bu düzenleme, sanayi kaynaklı emisyonları ve atıkları kaynağında azaltarak çevre kirliliğini minimuma indirmeyi hedefliyor.
Yönetmelik, sanayiye yeşil dönüşüm standardı getirerek enerji ve kaynak verimliliğini gözeten, sıfır kirlilik prensibiyle çalışan tesislere “Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi” düzenleyecek. Bu düzenleme, 6 bin tesisi kapsayacak ve çevre dostu tesislerin teşvik edilmesini sağlayacak.
Yeşil dönüşüm projeleri için Organize Sanayi Bölgeleri’ne (OSB) 250 milyon avroluk finansman sağlanacak. 2025 yılı itibarıyla OSB’lerin 6 milyar 300 milyon liralık atık su arıtma tesisleri ve yenilenebilir enerji gibi yeşil altyapı yatırımları desteklenecek. Bu adımlar, Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi doğrultusunda sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayacak.
Yatırım ihtiyacı olan sanayi tesisleri, Dünya Bankası tarafından yönlendirilen ‘Türkiye’de Sanayi Emisyonlarının Azaltımı Projesi’ kapsamında 416,7 milyon dolar finansman kaynağına erişebilecek. Ayrıca, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) ve Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ile iş birliği yaparak Türkiye Endüstriyel Karbonsuzlaştırma Yatırım Platformu’nu kurdu. Bu platform, öncelikli sektörlerde karbonsuzlaştırmayı sağlayacak yatırımlara 2030’a kadar 5 milyar avro finansman sunacak.
Yönetmelik, belirli faaliyet gruplarının Sanayide Yeşil Dönüşüm (SYD) belgesi almasını zorunlu kılacak. Enerji üretimi, petrol rafinerileri ve kimya endüstrisi gibi alanlarda faaliyet gösteren tesislerin, çevresel etki değerlendirmesi yaparak en geç doksan gün içerisinde gerekli bilgi ve belgeleri Bakanlığa sunması gerekecek. Bu tesislerin 31 Aralık 2028 tarihine kadar en az F seviyesinde, 31 Aralık 2030 tarihine kadar ise en az D seviyesinde SYD belgesi alması bekleniyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sanayide yeşil dönüşüm yönetmeliğiyle çevreci üretimde yeni bir sayfanın açıldığını belirtti. Bakan Kurum, enerji ve kaynak verimliliğini gözeten tesislerin uluslararası pazarda daha prestijli hale geleceğini ifade etti.
Bakan Kurum, 2024 yılı emisyonlarının %72’sinin enerji sektöründen, %13’ünün ise sanayi sektöründen kaynaklandığını vurguladı. Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın sadece bir iklim politikası olmadığını, aynı zamanda büyük bir ekonomik dönüşüm sürecini de beraberinde getirdiğini belirtti. İhracatın büyük bir kısmının Avrupa Birliği ülkelerine yapıldığını hatırlatan Kurum, çevreyle uyumluluk seviyesinin ürünlerin rekabet gücünde önemli bir rol oynayacağını ifade etti.
Sürdürülebilir Gelecek için Adımlar
Sanayide yeşil dönüşüm, yalnızca çevresel faydalar sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda ekonomik büyümeyi de destekleyecek. Çevre dostu uygulamaların benimsenmesi, sanayi sektöründe yeni iş fırsatları yaratacak ve istihdamı artıracaktır. Bu dönüşüm, Türkiye’nin uluslararası arenada daha rekabetçi bir konuma gelmesine yardımcı olacak.
Toplumsal Farkındalık ve Eğitim
Yeşil dönüşüm sürecinin başarılı olabilmesi için toplumsal farkındalığın artırılması ve sanayi çalışanlarının eğitilmesi de büyük önem taşıyor. Eğitim programları ve bilinçlendirme kampanyaları, çevre dostu üretim tekniklerinin benimsenmesini teşvik edecek ve sanayi tesislerinin bu yeni standartlara uyum sağlamasını kolaylaştıracaktır.
Sonuç olarak, Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği ile sanayide yeşil dönüşüm süreci resmen başlamış oldu. Bu düzenleme, çevre dostu üretimi teşvik ederek Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasına önemli katkılar sağlayacak. Türkiye’deki Organize Sanayi Bölgeleri, çevre kirliliği kontrolü ve su verimliliği alanlarında önemli adımlar atarak daha yeşil bir sanayi geleceği için çalışmalara devam ediyor.
