Serbest bölgeler, küresel ekonomik belirsizliklere rağmen Türkiye ekonomisinin sürdürülebilirliğini destekleyerek ticaretin devam etmesini sağlıyor.
Küresel ekonomide belirsizliklerin arttığı bir dönemde Türkiye’nin serbest bölgeleri, ihracat potansiyeli ve katma değer yaratma gücüyle ülke ekonomisinin çarklarını döndürmeye devam ediyor. 2024 yılı itibariyle toplam ticaret hacmi 27,7 milyar dolara ulaşan serbest bölgeler, 12 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu başarı, Türkiye’nin stratejik ihracat hedeflerine ulaşmasına önemli katkı sağladı.
Serbest Bölge Kurucu ve İşleticileri Derneği (SEBKİDER) Başkanı Yusuf Kılınç, ekonomik zorluklara rağmen serbest bölgelerde ihracatın ithalatı 1,5 kat aşarak büyüme kaydettiğine dikkat çekti. Kılınç, “İç piyasada artan enflasyonla birlikte ihracatçılar fiyat artışı yapamazken, kur artışının enflasyonun gerisinde kalması üretim maliyetlerini artırdı. Bu durum ihracatçının küresel pazarlardaki rekabet gücünü zayıflattı” ifadelerini kullandı.
Ege Bölgesi İlk Sırada Yer Aldı
Ticaret hacmi açısından Ege Serbest Bölgesi yüzde 21,5 oran ve 6 milyar dolarla ilk sırada yer alırken, Rize, Batı Anadolu ve Trabzon serbest bölgeleri en düşük hacme sahip oldu. Ege Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş. Yürütme Kurulu Başkanı Dr. Faruk Güler, İzmir’in toplam ihracatında düşüş yaşanmasına rağmen serbest bölgede ihracatın yüzde 3 arttığını belirterek bu başarıya dikkat çekti.
Güler, “Kur artışının enflasyon artışının altında kalması üreticilerin ihracat pazarlarında rekabetçi olmasını zorlaştırdı. Buna rağmen Ege Serbest Bölgesi firmaları büyümeye devam etti ve İzmir’in toplam ihracatının yüzde 21,4’ünü gerçekleştirdi” dedi.
Küresel Belirsizlikler ve Bölgesel Riskler Etkili Oldu
Antalya Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. Genel Müdürü Zeki Gürses, küresel ekonomik belirsizliklerin ve bölgesel risklerin serbest bölgelerde ticaret hacmini daralttığını ifade etti. Gürses, “ABD’nin korumacı politikaları, Avrupa’daki ekonomik durgunluk ve Çin ekonomisindeki yavaşlama global ticaret akışını olumsuz etkiledi. Yüksek enflasyon ve artan enerji maliyetleri de firmaların rekabet gücünü zayıflattı” şeklinde konuştu.
Ancak Gürses, belirsizliklerin aynı zamanda fırsatlar da yaratabileceğine dikkat çekerek, inovasyon ve teknoloji odaklı yatırımların önem kazandığını belirtti. “Antalya Serbest Bölgesi, güçlü altyapısı ve tecrübesiyle bu dönemde büyümeyi başaran örneklerden biri oldu” dedi.
KOBİ’lerle Ticaret Büyüyor
Serbest bölgelerin küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) için cazip hale geldiğini belirten SEBKİDER Başkanı Kılınç, yerli üretimi artırmanın ve Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltmanın önemini vurguladı. Serbest bölgelerdeki firmalar, 2018 yılında iç pazardaki firmalarla 2,5 milyar dolarlık ticaret yaparken, bu rakam 2023 yılında yüzde 51 artışla 3,8 milyar dolara ulaştı.
Türkiye ekonomisine stratejik avantajlar sunmaya devam eden serbest bölgeler, ihracat pazarlarındaki güçlü konumlarını sürdürerek yerli ve yabancı yatırımcıların gözdesi olmaya devam ediyor.
