Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sanayide temiz ve çevreci üretimi teşvik etmek amacıyla hazırladığı “Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği”ni Resmi Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe soktu. Yönetmelik, sanayi tesislerinin çevresel performansını artırmayı hedefleyen kapsamlı düzenlemeler içermektedir.
Yönetmelik çerçevesinde, sanayi tesislerinin uluslararası standartlara uygun çevresel performanslarını belirlemek amacıyla Sanayide Yeşil Dönüşüm (SYD) belgesi verilecektir. Bu belge sayesinde tesisler, çevresel performanslarına göre A (100 puan), B (90-99 puan), C (80-89 puan), D (70-79 puan), E (60-69 puan) ve F (50-59 puan) kategorilerinde sınıflandırılacaktır. SYD belgesi ile tesisler, ilgili mevzuata dayanan teşvik, hibe ve kredi gibi finansal mekanizmalara başvurabilirler.
SYD belgesinin amacı, tesislerin uluslararası pazarda rekabet edebilirliğini artırmaktır. Bunun yanı sıra, bu belgelendirme ile çevre dostu üretim süreçlerinin yaygınlaşması ve yenilikçi, temiz teknolojilere geçişin hızlandırılması öngörülmektedir.
Yönetmelik, enerji, metal, mineral, kimya, atık yönetimi, tekstil, otomotiv, deri, kağıt, gıda ve hayvancılık gibi sektörlerde faaliyet gösteren yaklaşık 6 bin tesisi kapsamaktadır. Bu tesisler, yönetmelikte belirtilen standartlara uyum süreçlerinde kademeli olarak iyileştirilecektir. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte faaliyette olan tesisler, 31 Aralık 2028 tarihine kadar en az F, 31 Aralık 2030’a kadar ise en az D seviyesinde SYD belgesi almak zorundadır.
SYD belgesi, düzenlendiği tarihten itibaren beş yıl boyunca geçerli olacak ve bu süre dolmadan bir yıl önce işletmelerin gözden geçirme başvurusu yapması gerekecektir. Uygunsuzluk tespit edilirse, işletmelere altı ay süre tanınacak; bu süre içinde sorun çözülmezse belge iptal edilecektir.
Yönetmelikte, temiz teknolojiye geçiş sürecinde oluşacak yatırım ihtiyaçlarına yönelik finansman sağlama kolaylıklarının da temin edilmesi öngörülmektedir. Yatırım ihtiyacı olan sanayi tesisleri, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın girişimleri ile Dünya Bankası tarafından desteklenen Türkiye’de Sanayi Emisyonlarının Azaltımı Projesi kapsamında 416,7 milyon dolar finansman kaynağından yararlanabilecektir. Bu finansman ile sanayi tesislerinin çevreci teknolojilere geçişinin hızlandırılması hedeflenmektedir.
Ayrıca, Bakanlık, sanayi tesislerinin çevresel performans verilerinin finans sektörü ile paylaşılması amacıyla Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. ile önemli bir protokol imzaladı. Bu protokol, finansman arayışındaki sanayicilere destek olmayı amaçlamakta ve sürdürülebilir üretim süreçlerine geçişlerini kolaylaştırmayı hedeflemektedir.
