2024/25 sezonunda dünya genelinde zeytinyağı üretiminde büyük bir artış yaşanırken, Türkiye 475 bin tonluk üretimiyle dünya sıralamasında ikinci sıraya yerleşti. Bu tarihi başarıyı ekonomik değere dönüştürmek isteyen sektör temsilcileri, başta ABD, Çin, Brezilya, Japonya, Kanada ve Avustralya olmak üzere uzak pazarlara yoğunlaşıyor.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) Yönetim Kurulu Başkanı Emre Uygun, Ticaret Bakanlığı’nın “Uzak Pazarlar Stratejisi” doğrultusunda 2024/25 sezonuna yönelik tanıtım çalışmalarını küresel ölçekte planladıklarını aktardı.
Ege İhracatçı Birlikleri’nde gerçekleştirilen EZZİB’in 2024 yılı olağan mali genel kurul toplantısında konuşan Uygun, “Avustralya’da düzenlenen Fine Food Australia Fuarı’nda tanıtım standımızla yer aldık. Aynı dönemde 11 firmamızla sektörel ticaret heyeti gerçekleştirdik. Mart 2025’te ABD’nin önde gelen fuarlarından Natural Products Expo West ile eş zamanlı olarak organize ettiğimiz ticaret heyetinde ise 12 firmamız yer aldı. Bunun yanı sıra Summer Fancy Food Show (ABD), Foodex Japan ve Çin Uluslararası İthalat Fuarı gibi prestijli etkinliklerde de Türkiye’yi temsil ettik. Bu organizasyonlar sayesinde Türk zeytin ve zeytinyağını dünya sahnesinde tanıttık, önemli iş birliklerine imza attık,” dedi. Uygun ayrıca, haziran ayında Çin’in Guangzhou kentinde yapılacak 18. China Edible Oil Expo’ya da katılım sağlayacaklarını, Eylül 2025’te ise Kanada’nın Toronto şehrine yönelik yeni bir sektörel ticaret heyeti düzenleyeceklerini belirtti.
İhracat Yasağı Sektöre Zor Bir Sezon Yaşattı
2023/24 sezonunda dökme zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlamaların sektörü olumsuz etkilediğini vurgulayan EZZİB Başkanı, “Bu yasağın ardından ihracat miktarı yüzde 52 oranında düşerek 146 bin tondan 70 bin tona geriledi. Değer bazında ise yüzde 29’luk bir kayıpla 506 milyon dolara düştük. Ancak bu dönemde ambalajlı ürün ihracatına yönelmemiz sayesinde ortalama ihracat birim fiyatımız yüzde 48 artarak 7,16 dolara ulaştı. Toplam zeytinyağı ihracatımızın yüzde 80’i ambalajlı şekilde gerçekleşti,” açıklamasında bulundu.
Sofralık Zeytin İhracatında Değer Artışı
Sofralık zeytin ihracatı ise miktar açısından düşüş gösterse de gelir bazında artış kaydetti. 2023/24 sezonunda sofralık zeytin ihracatı miktar olarak yüzde 22 azalarak 78 bin tona geriledi. Ancak elde edilen gelir yüzde 14 artarak 210 milyon dolara çıktı. Ortalama birim fiyat ise yüzde 46 yükselişle 2,69 dolara ulaştı. Siyah zeytin ihracatından elde edilen gelir yüzde 18 artışla 162 milyon dolar olurken, yeşil zeytin ihracatı ise yüzde 2’lik artışla 47 milyon dolara yükseldi.
Bu performansın, sektörde yüksek katma değerli ihracat hedeflerine doğru kararlı bir şekilde ilerlendiğini gösterdiğini vurgulayan Emre Uygun, “Zeytin ve zeytinyağı ihracatında 1 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmak için çalışmaya devam edeceğiz,” dedi.
