Yeni Avrupa Komisyonu, ilk yüz gününde dönüşümsel bir Temiz Sanayi Anlaşması (CID) geliştireceğini duyurdu; ancak merakla beklenen politika gündeminin sızdırılan taslağı, daha önce açıklanan girişimlerin bir araya getirilmesinden oluşan karmaşık bir yapı sunuyor.
Uygun Fiyatlı Enerji için Adımlar
İkinci von der Leyen Komisyonu’nun amiral gemisi konumundaki Temiz Endüstriyel Anlaşması’nın taslağı, AB yönetiminin temiz teknoloji alanında ABD ve Çin’e karşı küresel hâkimiyet mücadelesinde kritik unsurları öne çıkarıyor. Euronews’in eriştiği 22 sayfalık belgede, “Temiz Sanayi Anlaşması’nın amacı, AB’yi 2030 yılına kadar döngüsel ekonomide dünya lideri yapmaktır” ifadesi yer alıyor.
Şirketlere “Avrupa içinde karbonsuzlaşma için net teşvikler” sunulacağı belirtiliyor. Taslakta öngörülen yeni Avrupa endüstriyel ekosistemi, altı “işletme itici gücünün” teşvik edilmesiyle gerçekleştirilecek.
Temiz Sanayi Anlaşması ile birlikte ortaya konulacak eylem planının ilk unsuru, uygun fiyatlı enerji olacak. Sızdırılan metne göre, Komisyon, 26 Şubat’ta Avrupa Yatırım Bankası ile birlikte kurumsal elektrik satın alma anlaşmaları (PPA) için bir pilot program başlatacak. Ayrıca, ulaşım ve sanayi elektrifikasyonuna engel olan Avrupa iletim şebekesindeki zayıflıkları gidermek için bir “şebeke üretim paketi” de oluşturulacak.
Ancak, her iki projenin finansmanı konusunda net rakamların henüz belirlenmediği anlaşılıyor. Planda, izin süreçlerinin hızlandırılması ve gaz piyasasının etkinliğinin artırılması gerektiği vurgulanırken, gelecek yıl enerji vergilendirmesi konusundaki tavsiyelerin de geliştirileceği öngörülüyor.
Talebi Artırıcı Önlemler
İkinci itici güç, Endüstriyel Karbon Azaltma Hızlandırma Yasası aracılığıyla “öncü pazarların” yaratılmasıdır. Bu yasa, fosil yakıtların yerine hidrojene olan talebin artırılması yönünde adımlar atacak. Komisyon, “düşük karbonlu hidrojeni pragmatik bir şekilde üretme kurallarını açıklığa kavuşturacak” ifadesini kullanıyor.
Taslakta ayrıca, finansmanı artırma, daireselliği ve temel hammaddelere erişimi artırma, küresel pazarı ve uluslararası ortaklıkları teşvik etme önlemleri de yer alıyor. CID, Avrupa’da yeterli eğitimli iş gücünün eksikliğini kabul ediyor ve 5 Mart’ta yayınlanacak Beceriler Birliği’nin yanı sıra Avrupa otomobil üreticilerine yönelik bir eylem planı da vaat ediliyor.
Emisyon Hedeflerine Bağlı Kalınacak
Climate Action Network Europe’tan Greg Van Elsen’in sızdırılan Temiz Sanayi Anlaşması çalışmaları üzerine yaptığı açıklamaya göre, AB yönetimi 2040 yılına kadar sera gazı emisyonlarını %90 oranında azaltma sözünde geri adım atmıyor. Taslak, von der Leyen’in Avrupa’nın iklim eylemi konusunda “yoldan sapmayacağı” yönündeki son açıklamalarını yansıtıyor.
Van Elsen, Euronews’e verdiği demeçte, “Taslağın Avrupa Yeşil Mutabakatı’yla aynı doğrultuda ilerlemesi, 2040 iklim hedefini %90 oranında emisyon azaltımı olarak desteklemesi ve yenilenebilir enerjiye hız vermesi cesaret verici” dedi. Ancak taslağın, dayanıklı bir ekonomi yaratmak için enerji tasarrufu hedeflemek ya da kaynak kullanımını azaltmakta yetersiz kaldığını da ekledi.
Finansman kısmının henüz netlik kazanmadığını belirten Van Elsen, “Büyük soru şu: faturayı kim ödeyecek?” diye sordu. “Yön genel olarak doğru görünse de, pek çok kritik boşluk cevapsız kalıyor.”
