Londra merkezli uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember’in yeni raporuna göre, Türkiye’nin güneş enerjisi kapasitesi 2024 sonu itibarıyla 19,6 gigavatı geçti. Temmuz 2022’de 9,7 gigavat seviyesinde olan güneş enerjisi kapasitesi, son 2,5 yılda iki katına çıkarak bu seviyeye ulaştı. Türkiye, 2025 yılı için belirlediği 18 gigavatlık hedefe Ağustos 2024’te erişerek, bu hedefi neredeyse 1,5 yıl önce gerçekleştirdi.
Öztüketim ile Kapasite Artışı
Son iki yılda Türkiye’nin güneş enerjisi kapasitesindeki artışın büyük bir kısmı, yeni projelerin %94’ünü oluşturan öztüketim odaklı güneş enerjisi kurulumlarından kaynaklandı. Güneş enerjisi kurulu gücü, son 2,5 yılda %100’ün üzerinde bir artış gösterdi. Benzer bir yükseliş, 2018-2022 döneminde dört yıllık bir süreçte gerçekleşmişti. Ember’in öngörülerine göre, Türkiye’nin 2035 yılına kadar güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesini 120 gigavata çıkarması bekleniyor ve bu büyüme trendinin devam etmesi öngörülüyor.
Yeni Fırsatlar ve Potansiyel
Raporda, Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) modelinin, Türkiye’nin güneş ve rüzgar enerjisindeki kapasite artışını desteklemeye devam edeceği vurgulanıyor. Ayrıca, Türkiye’nin en az 53 gigavat yüzer güneş enerjisi santrali potansiyeli olduğu tahmin ediliyor. Bu projelerin YEKA kapsamında ihale edilmesi, yenilenebilir enerji kapasitesinin artırılmasına ve kullanılmayan su yüzeylerinin değerlendirilmesine katkı sağlayacaktır. Türkiye’de güneş enerjisinde bir diğer potansiyel alan ise batarya depolama sistemleridir. Geçen yıl itibarıyla 14 gigavatlık depolamalı güneş enerjisi kapasitesi önlisans aldı ve Türkiye’nin depolama hedeflerini artırma potansiyeli bulunuyor.
Enerji İthalatını Azaltma
Güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesinin enerji ithalatına olan etkisi de raporda ele alındı. Son 2,5 yılda güneş ve rüzgar enerjisinin elektrik üretimindeki payı sayesinde 15 milyar dolarlık doğal gaz ithalatı engellendi. Bu dönemde yalnızca güneş enerjisi, ülkenin toplam elektriğinin %6’sını sağlayarak 5,4 milyar dolarlık gaz ithalatının önüne geçti. Ember Türkiye Enerji Analisti Bahadır Sercan Gümüş, raporun sonuçlarını değerlendirirken, güneş enerjisi kapasitesindeki sürekli artışın, doğru politikalarla Türkiye’nin enerji şebekesindeki dönüşüm potansiyelini gösterdiğini belirtti.
Gümüş, Türkiye’nin sadece 2,5 yılda güneş enerjisi kapasitesini iki katına çıkararak 2025 hedefini zamanından önce aştığını ve daha iddialı hedefler belirleme potansiyelini ortaya koyduğunu ifade etti. Yenilenebilir enerji hedeflerini yükseltmek, Türkiye’ye enerji ithalatına olan bağımlılığını azaltma, enerji güvenliğini güçlendirme ve uluslararası alanda dönüşüm taahhüdünü daha güçlü bir şekilde sergileme fırsatı sunuyor. Ayrıca, güneş ve rüzgar enerjisi potansiyelinin Ulusal Katkı Beyanı’na yansıtılması, Türkiye’nin 2026’da düzenlenecek Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi COP31’e ev sahipliği için kararlılığını uluslararası alanda gösterecektir.
