TGSD Başkanı Toygar Narbay, hazır giyim sektörünün 2025’in ilk 4 ayında da zarar ettiğini belirterek krize dikkat çekti ve acil çözüm çağrısı yaptı.
Narbay, mevcut ekonomi politikalarının sektöre ağır maliyetler yüklediğini belirterek, firmaların yıl sonuna kadar öz kaynaklarını tüketme riskiyle karşı karşıya olduğunu vurguladı.
Hazır Giyim Ekonominin Belkemiği Ama Yalnız Bırakıldı
Açıklamasında hazır giyim sektörünün 1 milyon kişilik istihdam ve 50 milyar dolarlık üretimle Türkiye ekonomisine büyük katkı sağladığını belirten Narbay, “Son dönemde yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve uygulanan politikalar, sektörümüzü sürdürülemez bir noktaya getirdi. Bu krizden kendi başımıza çıkmamız mümkün değil. Devlet desteği artık bir tercih değil, zorunluluktur,” dedi.
Veriler Alarm Veriyor: Gelir Düşüyor, Maliyet Katlanıyor
Narbay’ın aktardığı verilere göre 2022-2024 döneminde resmi enflasyon %138 olarak açıklanırken, aynı dönemde asgari ücrette %249, politika faizinde ise %258 oranında artış yaşandı. Buna rağmen döviz kuru sadece %101 oranında yükseldi. Bu dengesizlik, sektörde gelir-gider makasının açılmasına ve şirketlerin dolar bazında %27 oranında ek maliyet yükü taşımasına yol açtı.
Narbay, “Bugün Türk hazır giyim ürünleri, Uzak Doğu ülkelerinden %60, Kuzey Afrika’dan ise %45 daha pahalı hale gelmiştir. Rekabet gücümüz ciddi biçimde zedelenmiştir,” dedi.
Faiz Politikası Enflasyonu Azaltmak Yerine Besliyor
2024 yılında politika faizinin %50’ye çıkarılmasıyla bileşik faiz oranının %63,2’ye ulaştığını, ancak döviz kurundaki artışın yalnızca %16 düzeyinde kaldığını belirten Narbay, “Reel bazda %40’ın üzerinde faiz veriyoruz. Bu yüksek faiz, ürün fiyatlarına ek yük olarak yansıyor ve enflasyonu körüklüyor,” ifadelerini kullandı. Ayrıca ithalatçıların forward kur hesaplamalarında faiz oranlarının etkili olması nedeniyle fiyatlarda da yapay şişkinlik yaşandığını vurguladı.
Üç Temel Destek Önerisiyle Sektör Nefes Alabilir
TGSD Başkanı Narbay, içinde bulundukları zorluklara rağmen hâlâ ülke ekonomisine katkı sunmaya kararlı olduklarını, ancak bunun ancak kamu desteğiyle mümkün olabileceğini belirtti. Dernek olarak acil çözüm için sundukları 10 maddelik destek planının içinden üç kritik öneriyi şöyle sıraladı:
- Net İhracata Dayalı Kur Dönüşüm Desteği:
Mevcut %3’lük kur dönüşüm desteğinin yetersiz kaldığını belirten Narbay, ithalata düşük bağımlılığı olan ve katma değeri yüksek ürünler ihraç eden hazır giyim sektörü için net ihracata %10 oranında destek verilmesi gerektiğini söyledi. - Uygun Finansmana Erişim:
Reeskont faizlerinin politika faizinin yarısı seviyesine çekilmesi ve faiz tahsilatının vade sonunda yapılması gerektiğini ifade eden Narbay, krediye erişimi olmayan firmalar için KGF destek paketinin derhal devreye alınmasını talep etti. - Ölçek Ayırt Etmeksizin İstihdam Desteği:
Çalışan başına aylık 2.500 TL destek sağlanması gerektiğini belirten Narbay, bu desteğin yalnızca küçük işletmelere değil, büyük ölçekli firmalara da sunulmasının tüm tedarik zincirini koruyacağını söyledi.
Sektörün Geleceği Tehlikede
TGSD’nin modellemesine göre, hazır giyim firmalarının vergi öncesi kârlılığı 2022’de %10,5 iken, 2023’te %5,6’ya düştü, 2024’te ise %5,1 zarar seviyesine geriledi. Bu trendin devam etmesi halinde 2025 yılı da negatif sonuçlarla kapatılacak. Narbay, “Birçok firma öz kaynaklarını tüketmiş olacak. Bu gidişatın durdurulması için devletin devreye girmesi şart,” dedi.
Devlet Desteği Olmadan Bu Krizden Çıkamayız
Hazır giyim sektörünün hem ihracat hem istihdam açısından stratejik öneme sahip olduğunu vurgulayan Toygar Narbay, mevcut ekonomik koşulların sürdürülemez olduğunu belirterek şu sözlerle çağrısını yineledi:
“Eğer bu destekler sağlanmazsa, sektörümüz uluslararası pazardaki güçlü konumunu kaybedecek, bu da müşteri kaybı, istihdam daralması, hatta konkordato ve iflaslarla sonuçlanacaktır. Sektör olarak ayakta kalabilmek için acil destek paketinin hayata geçirilmesini bekliyoruz.”
