Küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) teknolojik kapasitesini artırmak amacıyla yürütülen KOSGEB destek programları, üretimde dijitalleşme ve verimlilik odaklı yatırımları teşvik ediyor. Program kapsamında, makine, teçhizat ve yazılım yatırımlarına hibe, faizsiz kredi ve danışmanlık desteği gibi önemli avantajlar sağlanıyor. Destek oranı dönemsel olarak değişse de, işletmeler %70’e kadar geri ödemesiz hibe veya sıfır faizli kredi fırsatlarından yararlanabiliyor.
Makine Desteğinden Yararlanmanın Temel Şartları
KOSGEB makine desteğine başvurmak isteyen işletmelerin bazı kriterleri karşılaması gerekiyor:
- KOBİ ölçeğinde olmak: Çalışan sayısının 250’yi geçmemesi, yıllık net satış hasılatının ise 500 milyon TL’nin altında olması gerekiyor.
- KOSGEB kaydı: Başvurular, güncel KOBİ Beyannamesi ile KOSGEB veri tabanına kayıtlı işletmeler tarafından yapılabiliyor.
- Vergi ve SGK borcu bulunmamak: Vadesi geçmiş borcu olmayan veya yapılandırılmış borcu bulunan işletmeler başvuru yapabiliyor.
- Uygun proje hazırlığı: Yatırımın üretim kapasitesine, ürün kalitesine veya ihracat potansiyeline somut katkı sağlaması bekleniyor. Tekstil, gıda, kimya, kozmetik, medikal ve tarım-gıda paketleme gibi sektörler dönemsel olarak önceliklendiriliyor.
Adım Adım Başvuru Süreci
1. Hazırlık Aşaması: İşletmeler, önce üretim hedeflerini ve ihtiyaçlarını netleştiriyor. Ardından en az iki yerli tedarikçiden TL bazında proforma fatura alınması ve makinenin teknik özelliklerini içeren bir teknik şartnamenin hazırlanması gerekiyor.
2. Proje Dosyası: Başvuru formunda yatırımın amacı, beklenen sonuçlar, kapasite artışı ve çevresel etkiler detaylı şekilde açıklanıyor. Örneğin;
Mevcut üretim: 4.000 adet/gün → Hedef: 10.000 adet/gün
Enerji verimliliği: %15 tasarruf
İhracat hedefi: Orta Doğu ve Avrupa pazarlarına açılım
3. Başvuru ve Değerlendirme: Online başvuru sonrasında KOSGEB uzmanı işletmeyi yerinde inceleyebiliyor. İnceleme sırasında yatırımın üretime katkısı, finansal sürdürülebilirlik ve operatör eğitim planı gibi konular değerlendiriliyor.
4. Satın Alma ve Ödeme: Proje onayının ardından sözleşme imzalanıyor. İşletme, makine bedelini öncelikle kendi kaynaklarıyla ödüyor; ardından fatura ve ödeme belgeleri KOSGEB sistemine yüklendiğinde, onaylı hibe veya kredi tutarı işletmeye iade ediliyor.
Paketleme Makinesi Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
KOSGEB desteğiyle alınacak makinenin, üretim hattına uygun seçilmesi büyük önem taşıyor.
| Ürün Tipi | Önerilen Dolum Sistemi | Teknik Öneri |
|---|---|---|
| Granül (kahve, yem) | Titreşimli / Volumetrik | Kırılmayı önlemek için düşük düşüş yüksekliği |
| Toz (baharat, un) | Vidalı (Auger) | Nemli tozlarda karıştırıcı tercih edilmeli |
| Sıvı (şampuan, deterjan) | Piston / Flow-meter | Köpürmeyi azaltmak için alt dolum nozulu |
| Viskoz (bal, silikon) | Servo Piston | Isıtıcı kılıf viskoziteyi düşürür |
Uzmanlar, üretim hedefinin üzerine %20’lik kapasite payı eklenmesini öneriyor. Örneğin, günlük 8.000 adetlik üretim için 10.000 adet/gün kapasiteli makine seçmek, gelecekteki artışlara karşı avantaj sağlar. Ayrıca, 24 ay garanti, yetkili servis ağı ve 72 saat içinde yedek parça temini gibi kriterler yatırım güvenliğini artırıyor.
Yatırım Geri Dönüşü (ROI) Nasıl Hesaplanır?
Örneğin, 1.900.000 TL tutarındaki bir paketleme hattı için %40 hibe alındığında, işletmenin net yatırım tutarı 1.140.000 TL’ye düşer.
Yıllık verimlilik ve işçilik tasarrufu 708.000 TL olduğunda, yatırımın geri dönüş süresi yaklaşık 1,6 yıl olur. Bu da özellikle üretim hacmini artırmayı hedefleyen işletmeler için önemli bir avantaj yaratır.
Sık Sorulan Sorular
İthal makine desteğe dahil mi?
Evet, makine Türkiye’de satıldığı ve fatura TL üzerinden düzenlendiği sürece ithal makineler de destek kapsamına alınabiliyor.
Hibe oranları sabit mi?
Hayır. Destek oranları ve kredi koşulları, KOSGEB’in dönemsel çağrılarına göre güncelleniyor.
Reddedilen projeler yeniden sunulabilir mi?
Evet. Düzenlemeler yapılarak altı ay içinde tekrar başvuru yapılabiliyor.
Leasing yöntemi destekleniyor mu?
Genellikle leasing ödemeleri hibe kapsamına alınmıyor; ancak bazı dönemlerde istisnai destekler sağlanabiliyor.
Başvuru süresi ne kadar?
Belgeler eksiksiz hazırlanmışsa ortalama 4 ila 8 hafta içinde sonuç alınabiliyor.
Bu kapsamlı program, üretim hattını yenilemek ya da kapasitesini artırmak isteyen KOBİ’ler için önemli bir fırsat sunuyor. KOSGEB’in dönemsel çağrılarının takip edilmesi, hibe oranlarından en yüksek verimin alınmasını sağlıyor.
