Farklı türlerdeki plastik malzemelerin çeşitli özelliklere sahip olması, geri dönüşüm süreçlerini zaman zaman zorlu hale getirebilir. Plastiklerin türüne bağlı olarak erime noktaları, kimyasal yapıları ve mekanik özellikleri farklılık gösterebilir. Bu da geri dönüşüm tesislerinde uygun ayrıştırma ve işleme adımlarının belirlenmesini daha karmaşıklaştırır.
Geri dönüşüm operasyonlarının etkinliği, kullanılan plastik türleri ve bu türlerin özellikleriyle yakından ilişkilidir. Ancak teknolojik gelişmeler ve esnek üretim yöntemleri sayesinde operasyonlardaki değişikliklere uyum sağlayabilen kullanıcı dostu makinelerin kullanılmasıyla birçok yaygın sorunun minimum çabayla üstesinden gelinebilir.
Geri dönüşüm süreçlerinde karşılaşılan yaygın sorunlardan bazıları şunlardır:
Birinci sorun malzeme besleme kararsızlığıdır. Atık plastik malzemelerin plastik geri dönüşüm makinelerine beslenmesi, makinenin işleme duraksamasını en aza indirgemek ve en üst düzeyde verim elde etmek amacıyla kesintisiz bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Aşırı veya yetersiz besleme durumları genellikle üretim verimliliğinin düşmesine yol açabilir.
Bu sorunun çözümü ise malzeme besleme sistemlerindedir. Plastik granül makineleri ile senkronize bir şekilde çalışan bant konveyörü, vidalı konveyör veya tutucu merdaneli besleyicilere sahip otomatik malzeme besleme sistemleri, sürekli ve istikrarlı malzeme akışını sağlayarak önemli avantajlar sunar. Bu malzeme besleme sistemleri, granül makinesinin kapasitesine bağlı olarak duraklamaları minimumda tutar ve böylece en üst düzeyde besleme verimliliği elde edilir.
Kirli Plastik Malzeme, Sorunlar Arasında Yer Alır
Kirli plastik malzeme de bu sorunlar arasında yer almaktadır. Atık, kir, yağ ve benzeri kirleticilerin yanı sıra farklı plastik türlerinin karıştırılması, dönüşüm granüllerinin temizliğini olumsuz anlamda etkileyebilir. Bu durum, granüllerin kalitesini düşürerek yeniden kullanılabilirlik potansiyelini azaltır. Ayrıca kontaminasyon geri dönüşüm süreçlerinin verimini düşürebilir, maliyetleri artırabilir ve malzeme kayıplarını artıran bir etken haline gelebilir.
Bu sorunların yaşanmaması için atık plastik malzemelerin geri dönüşüm makinelerine iletilmeden önce önceden temizlenmesi ve farklı türlerine uygun bir şekilde ayrıştırılması gerekir. Kirlenmiş plastik atıklar, geri dönüşüm sürecine alınmadan önce özenle yıkanarak kurutulmalıdır.
Tıkanıklıklar ve siloda köprülenme geri dönüşüm sürecini etkiler. Genellikle yanlış hazırlanan malzemeler veya yetersiz bakımı yapılmış makine bileşenleri nedeniyle malzeme kaynaklı tıkanıklıklar meydana gelebilir. Silo beslemeli geri dönüşüm makinelerinde ise malzemeler arasında birbirine geçme veya küçük parçacıkların neme bağlı olarak köprü oluşturması gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Bu soruna karşı otomatik besleme sistemleri kullanmak oldukça önemlidir. Ayrıca makine bileşenlerinin bakımını aksatmamak gerekir. Malzemelerin silo beslemeli geri dönüşüm makinelerine verilirken zorlamalı besleyicinin (force feeder) kullanılması, malzeme köprü oluşumunu engellemede etkili bir rol oynayabilir.
Plastik atıkların entegre ön koşullandırma ekipmanları içerisinde (örneğin; kesici kompaktör veya shredder parçalayıcı) aşırı ısıya maruz bırakılması veya ekstrüderde plastik eriyiğin gereğinden fazla uzun süre pişirilmesi, genellikle geri dönüşüm granüllerinin yanmasına ve karbon yapısının bozulmasına yol açabilir. Bu durum, granüllerin yeniden kullanılabilirliğini düşürerek nihai plastik ürünlerin kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Aşırı ısınma problemine karşı şu çözüm yolu tercih edilmelidir: Geri dönüşüm makinelerinin işlenen malzemeye göre özel bölgelerinde doğru sıcaklık ayarlarının yapılması, ısıtma ve soğutma sistemlerinin etkin bir şekilde kalibre edilmesi ve sıcaklık dengesizliğine yol açmayan güvenilir ekipmanların tercih edilmesi, malzemenin aşırı ısınma sorunlarını büyük ölçüde engelleyebilir. Aynı zamanda malzeme tıkanmalarının önlendiği bir sistem, bölgesel tıkanmalardan kaynaklanan aşırı ısınma sorunlarını da etkili bir biçimde ortadan kaldırabilir.
Geri Dönüşüm Granüllerinin Birbirine Yapışması Süreci Olumsuz Etkiler
Sıklıkla karşılaşılan bir diğer sorun ise granüllerin birbirine yapışmasıdır. Geri dönüşüm granüllerinin birbirine yapışmasına sebep olan çeşitli etkenler bulunur. Bu etkenler arasında yüksek ekstrüder sıcaklığı, yetersiz granül soğutma performansı ve malzeme özellikleri yer alır.
Malzemenizin özelliklerine uygun ekstrüder sıcaklık parametrelerini belirlemek ve ayrıca soğutma suyu sıcaklığını (hava soğutmalı geri dönüşüm sistemlerinde hava sıcaklığını) uygun bir seviyede tutmak, granüllerin birbirine yapışmasını engellemek için kritik önem taşır. Ayrıca santrifüj kurutucu kullanımı, granüllerin yapışmasını engellemenin yanı sıra daha etkili kurutma işlemi sağlayabilir. Özellikle sıcak iklim bölgelerinde, bir soğutucu kullanmanın da tavsiye edildiğini belirtmek gerekir.
Bunlar gibi plastik geri dönüşüm sorunları mevcuttur. Bu sorunların başlıca çözümü plastik geri dönüşüm makinesini özenle seçmekte yatar. Kullanıcılar, makine performansını ölçmeli ve bakım kolaylığı bulunan makineler seçmelidir.
