Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Yeşil Mutabakat Uyum Projesi Tanıtım Toplantısı’nda konuştu.
Bolat, pandemi sonrası aşırı yüksek enflasyon, ekonomik durgunluk, jeopolitik gerilimler, savaşlar, kuraklık ve doğal afetlerin dünya ticaretine etkilerinden bahsetti. Ekonominin son 21 yılda %5,4 yıllık ortalama büyüdüğünü ve geçen yıl %4,5 oranında büyüme kaydedildiğini belirtti.
2024’ün ilk çeyreğinde %5,7 büyüme elde edildiğini, bunun 1,6 puanının dış ticaretten geldiğini söyledi. 2023’te ihracatın 255,4 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin rekoruna ulaştığını, yıllıklandırılmış ihracatın yaklaşık 258 milyar dolara yaklaştığını ekledi.
Avrupa ile ticari ilişkilere dikkat çeken Bolat, Gümrük Birliği’nin başladığı 1996’dan bu yana ticaret hacminin 8 kat artarak 2023’te 211 milyar dolara ulaştığını belirtti. Avrupa Birliği ile ticaretin dengede gittiğini ve doğrudan yabancı yatırımın %41’inin Avrupa Birliği ülkelerinden geldiğini söyledi.
Avrupa Birliği’nin 2019’da duyurduğu Yeşil Mutabakat’a uyum sürecinin önemli olduğunu, 2026’da sınırda karbon vergisi uygulamasının başlayacağını belirtti. Yeşil Mutabakat eylem planının oluşturulduğunu ve döngüsel ekonomiye geçiş kapsamında mevzuat değişikliklerinin ihracatı etkileyeceğini söyledi.
Yeşil dönüşüm sürecinde firmaların bilinçli hazırlık yapması gerektiğini, belirlenen sektörlerin (demir çelik, gübre, çimento, alüminyum, elektrik, hidrojen ve tekstil) hızlı bir şekilde uyum sağlaması gerektiğini vurguladı. Dijital ürün pasaportu zorunluluğuna dikkat çekerek, firmaların dijital dönüşüme hazırlanmasının önemini belirtti.
Yeşil Mutabakat’a uyum projesi desteği kapsamında ihracatçı firmalara 5 yıl boyunca %50 oranında, toplamda 10 milyon TL’ye kadar destek verileceğini duyurdu. Responsible.gov.tr portalında ön değerlendirme seti sunulacağını belirtti. Programın üç aşamadan oluşacağını, ilk aşamada firmanın mevcut durum analizinin yapılacağını, ikinci aşamada sürdürülebilirlik yol haritasının oluşturulacağını ve son aşamada projelerin izlenip doğrulanacağını açıkladı. Şirketlerin bilişim ve sürdürülebilirlik danışmanlığı harcamalarının da destekleneceğini belirtti.
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur, finansal raporlama ve bağımsız denetim alanlarında çalışmaların sürdüğünü ve bu alanların AB standartlarına uygun olduğunu kaydetti.
